W związku z trudną sytuacją obywateli Ukrainy, spowodowaną konfliktem zbrojnym, Rząd RP przygotował ustawę o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwaPDF (dalej Ustawa). Ustawa określa również zasady podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej przez obywateli Ukrainy przebywających legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (art. 23 Ustawy).

Regulacja ta ma ułatwić obywatelom Ukrainy podjęcie i wykonywanie w Polsce działalności gospodarczej. Możliwość ta skierowana jest zarówno do obywateli Ukrainy, którzy przyjeżdżają do Polski w związku z działaniami wojennymi, które rozpoczęły się 24 lutego 2022 roku oraz obywateli Ukrainy, którzy przybyli do Polski przed tym dniem i przebywają na terytorium Polski legalnie na podstawie przepisów ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (posiadają np. zezwolenie na pobyt czasowy i pracę czy wizę krajową).

Kto może podejmować działalność

Ustawa przewiduje, że obywatele Ukrainy, którzy przebywają w Polsce legalnie, mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na takich samych zasadach jak obywatele polscy. 

Legalność pobytu będzie badana w świetle ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy [..] (m.in. na podstawie art. 2, 38 oraz 42 – czyli pobyt legalny, zezwolenie na pobyt czasowy, wydłużona wiza) oraz ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, przy czym w przypadku tej ostatniej ustawy obejmie ona wszystkie tytułu pobytowe w niej zawarte). W przypadku utraty prawa do legalnego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przedsiębiorca – obywatel Ukrainy zostanie wykreślony z CEIDG na zasadach ogólnych.

Co ważne, obywatele Ukrainy legalnie przebywający w Polsce, oprócz prawa wpisania się do CEIDG, uzyskają również prawo do zakładania spółki jawnej i partnerskiej.

Reasumując, działalność gospodarczą będą mogły podejmować dwie grupy obywateli Ukrainy:
   1. Ukraińcy, którzy przyjechali do Polski po 24 lutego 2022 r. w związku z konfliktem zbrojnym oraz,
   2. Ukraińcy, którzy przyjechali do Polski przed tym terminem i posiadają tytuł pobytowy na podstawie ustawy o cudzoziemcach.

Numer PESEL niezbędny i nadawany w gminie razem z profilem zaufanym

W celu zapewnienia bezpieczeństwa obrotu gospodarczego obywatel Ukrainy będzie mógł założyć działalność gospodarczą, posiadając numer PESEL. Numer PESEL będzie natomiast nadawany w dowolnej gminie, a sam wniosek o PESEL obywatel Ukrainy powinien złożyć osobiście w formie papierowej zgodnie z wymogami art. 4 Ustawy.
Wraz z numerem PESEL możliwe jest automatyczne utworzenie profilu zaufanego (niezbędne jest posiadanie przez obywatela Ukrainy polskiego numeru telefonu oraz adresu e-mail – szczegółowo w art. 9 Ustawy), który jest niezbędny do korzystania z e-usług administracji PL.

Jeżeli obywatel Ukrainy nie posiada dowodu tożsamości

Ustawa daje możliwość założenia działalności również osobom, które z przyczyn wojennych nie będą posiadały dokumentu tożsamości. Wówczas PESEL wydawany będzie przez gminę na podstawie oświadczenia. W takiej sytuacji prosimy o pokierowanie obywateli ukraińskich do założenia działalności gospodarczej poprzez usługę online dostępną na www.biznes.gov.pl/wniosek-ceidg (lub w wersji EN).

W usłudze po wybraniu narodowości ukraińskiej oraz wskazaniu, że osoba przybyła do Polski po 24 lutego 2022 r. w związku z konfliktem zbrojnym, pojawią się następujące pytania:

     1. Rodzaj dokumentu tożsamości
          – Prosimy o wybór: INNY
     2. Nazwa dokumentu:
          – Prosimy o wpisanie: DOKUMENT TOŻSAMOŚCI CUDZOZIEMCA
      3. Seria i numer:
          – Prosimy o wpisanie: BRAK DOKUMENTU

Informacje o tym, jak zatrudniać obywateli Ukrainy oraz jak założyć i prowadzić firmę w Polsce

Informacje oraz opis, w jaki sposób założyć działalność gospodarczą będąc obywatelem Ukrainy, zostały opisane na stronie www.biznes.gov.pl w artykułach dostępnych w wersji PL i UA.

Zachęcamy również do zapoznania się z materiałami przygotowanymi przez MRiT dla polskich i ukraińskich przedsiębiorców dostępnymi pod linkiem: www.biznes.gov.pl/ukraina i przekazywania ich wszystkim zainteresowanym.